PHỤC HỒI CHỨC NĂNG SAU GÃY XƯƠNG

I.                   ĐẠI CƯƠNG: Gãy xương là những tổn thương ảnh hưởng đến sự toàn vẹn của xương.

II.                CHẨN ĐOÁN:

                         1. Triệu chứng:

                                 - Đau, sưng nề.

                                 - Giảm hoặc mất cử động.

                                 - Biến dạng chi.

                                 - Có cử động bất thường, có tiếng lạo xạo khi cử động.

                          2. Cận lâm sàng:

                                 - XQ, CT-Scaner

III.             NGUYÊN NHÂN:

-          Do chấn thương: Tai nạn giao thông, tai nạn sinh hoạt, lao động.

-          Do bệnh lý: Viêm xương, ung thư xương, xương thủy tinh,…

       IV.      CÁC BIẾN CHỨNG CỦA GÃY XƯƠNG :

                                 - Teo cơ, h/c sudeck ( đau – loạn dưỡng do phản xạ các chi ).

                                 - Co rút cơ.

                                 - Giảm tầm vận động khớp.

                                 - Giảm khả năng di chuyển, sinh hoat.

       V.       ĐIỀU TRỊ PHỤC HỒI CHỨC NĂNG.

              1. Giai đoạn bất động: Là giai đoạn bó nẹp, bó bột, giai đoạn hậu phẫu sau phẫu thuật kết hợp xương.

                a. Mục đích:

                      ♦ Tránh biến chứng ( loét, viêm phổi…)

                      ♦ Giảm đau, chống phù nề.

                      ♦ Tránh teo cơ, cứng khớp do bất động.

                      ♦ Duy trì vận động phần thân thể không bị bất động.

                  b. Phương pháp:

                       - Tránh biến chứng: Bằng thay đổi tư thế, chăm sóc điểm tỳ.

                       - Dùng nhiệt: Tác dụng của dùng nhiệt là giảm đau, đỡ khó chịu, có lợi ích khi tập vân động chủ động. Dùng túi chườm nóng chườm lên chỗ đau để luyện tập. Chú ý không được dùng nhiệt sóng ngắn cho phần chi cố định vì nẹp vít vòng thép kim loại nóng có thể làm hỏng tổ chức dễ gây viêm, rò.

                        - Biện pháp xoa nắn: Nên xoa nắn thường xuyên ổ gãy xương liên khớp. Chỉ xoa nắn nhẹ nhàng bằng tay mà không được dùng các loại dầu, cao, cồn, thuốc xoa bóp nào để xoa vào các khớp vì như vậy rất có thể làm cho xơ cứng khớp, vôi hóa cạnh khớp.

                        - Tập duy trì sức cơ: Tập co cơ đẳng trường hay co cơ tĩnh ( độ dài bó cơ không thay đổi, khớp không cử động). Tập vận động chủ động đối với các cơ khớp không bị bất động.

                     2. Giai đoạn sau bất động.

                            a. Mục đích:

                                 ♦ Giảm đau, giảm sưng nề.

                                 ♦ Gia tăng tuần hoàn, phá tan kết dính.

                                 ♦ Gia tăng tầm vận động khớp.

                                 ♦ Gia tăng sức mạnh các cơ.

                                 ♦ Phục hồi chức năng tối đa, nhanh chóng đưa bệnh nhân trở lại cuộc sống.

                              b. Phương pháp:

                                     - Giảm sưng, giảm đau bằng các phương pháp vật lý trị liệu: Nhiệt nóng, hồng ngoại, siêu âm, bó paraffin, xoa bóp…( chú ý không sử dụng sóng ngắn vào vùng còn phẫu thuật khớp xương ).

                                     - Phục hồi sức cơ, gia tăng tầm vận động khớp: Vận động chủ động trợ giúp, chủ động tự do, tập đi với gậy, nạng.

                                    - Tập mạnh cơ: Các bài tập tăng cường sức cơ, kết hợp điện xung, châm cứu, xoa bóp…

                                    - Tập sinh hoạt thông thường ( hoạt động trị liệu ): Lên xuống cầu thang, bậc thềm nhà, ngồi xuống đứng lên. Đối với tổn thương xương tay tập nắm, mở bàn tay, cầm bút, đũa…